W imieniu Polskiej Izby Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei serdecznie dziękujemy za udział w

VIII Konferencji „Energetyka na Kolei”

która odbyła się w dniach 8-9 listopada 2018 r.

w Centrum Konferencyjnym Falenty w Raszynie.

Energetyka dla kolei, nowoczesne systemy, sfera badań i rozwoju to tylko kilka z wielu zagadnień jakie podjęto podczas Konferencji „Energetyka na kolei”. 

Obszar energetyki dla kolei jest nierozerwalnie związany z rozwojem polskiej kolei. Na jakość i systemy energetyczne dla kolejnictwa wpływają elementy wielu gałęzi przemysłu. Ten wieloaspektowy charakter pozwala z jednej strony na szybki rozwój i innowacyjność. Z drugiej natomiast wymusza poszukiwanie nowych platform wymiany informacji i opinii pomiędzy zarządcą infrastruktury kolejowej, dystrybutorami energii, przewoźnikami oraz przedsiębiorcami. 

Celem, jaki założyli sobie organizatorzy przed rozpoczęciem konferencji było poszukiwanie nowych trendów w projektowaniu, budowie i utrzymaniu sieci trakcyjnych. Tematyka skupiła się zatem na poprawie jakości zasilania oraz zapobieganie awariom sieci trakcyjnych, narzędziach it w kolejowych inwestycjach energetycznych, magazynowaniu energii i jej dystrybucja, jak również obrocie, pomiarach i rozliczeniach.

Otwarcia konferencji dokonali- Adam Musiał - Dyrektor Generalny oraz Dorota Markiewicz – Dyrektor – Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei. Natomiast firmy:

• ELPLAST + Sp. z o.o.,
• JANASZEK ELECTRIC Sp. z o.o.,
• ELFEKO S.A.
• SPIE Elbud Gdańsk.SA, 

Odebrały certyfikaty członkostwa w Izbie Kolei.

Referat inauguracyjny wygłosił Andrzej Żurkowski, Dyrektor Instytutu Kolejnictwa. Po nim głos zabrała Edyta Gładysz, Naczelnik Wydziału Rynku Infrastruktury UTK, która omówiła zmiany w TSI Energia. Przypomniała, że TSI stanowią jeden z bazowych dokumentów przy weryfikacji podsystemu Energia. Ponadto streściła prace grupy roboczej przy zmianach do TSI Energia. Zaznaczyła, że modernizacja lub odnowienie może dotyczyć całego podsystemu lub części podsystemu. Natomiast państwo członkowskie decyduje o konieczności uzyskania nowego zezwolenia.

Gładysz zaznaczyła, że prace nad pełną techniczną rewizja TSI będą trwały jeszcze przez ok. 2 lata, a jej zakres to między innymi analiza wszystkich wymagań oraz aktualizacja norm.

Panel pierwszy konferencji poświęcono zagadnieniom-  SIEĆ TRAKCYJNA – PROJEKTOWANIE, BUDOWA, MODERNIZACJA,  UTRZYMANIE. W tej części pierwszy prelegentem był Maciej Kordas, Dyrektor ds.  Kluczowych Klientów z ABB Sp. z o.o. Streścił on przede wszystkim ofertę ABB  dla kolei w tym rozwiązania dla transportu kolejowego i miejskiego takie jak podstacje trakcyjne prądu przemiennego i stałego, w tym rozdzielnice, transformatory, urządzenia zabezpieczające i sterujące czy stacje przetwornicami częstotliwości (SFC).  Kordas pokazał także wdrożenia jakie jego firma zrobiła w Polsce, Indiach czy Szwajcarii.

Realizacje były także częścią prezentacji firmy JANASZEK ELECTRIC Sp. z o.o. Przemysław Chudon, Kierownik Biura Inwestycji , scharakteryzował wyzwania w zakresie utrzymania elektroenergetyki nietrakcyjnej.  Prelegent skupił się na pokazaniu możliwości swojej firmy w zakresie budowy i modernizacji obiektów. Podkreślił ponadto, że Janaszek Electric posiada nowe możliwości dostępu do infrastruktury (m. in. stała współpraca  ze wszystkimi 23 Zakładami Linii Kolejowych czy specjalistyczny sprzęt).

Najważniejsze informacje o programie „Badana, Rozwijana, Innowacyjna Kolej czyli BRIK w energetyce” w infrastrukturze kolejowej” zaprezentował Adam Załęski z Biura Energetyki z PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE SA. Nadmienił on zatem o tym, że program jest realizowany we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju i dofinansowany z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Ponadto podkreślił, że wpłynęło 30 wniosków o dofinansowanie projektów na łączną kwotę dofinansowania równą ok. 58 mln zł. Natomiast rekomendowano do dofinansowania 10 wniosków na łączną kwotę dofinansowania wynoszącą ok. 35 mln zł. 
Kolejna prezentacja firmy LEF POLAND Sp. z o.o. dotyczyła rozwiązań jakie ta firma może zaoferować dla kolei. Jacek Kowalik, Dyrektor Handlowy, omówił zatem projektowanie urządzeń zgodnych z PLC jak również produkty takie jak dławiki torowe, transformatory obwodów torowych czy sieci TLC.

Andrzej Kowalczyk, Prezes Zarządu MABO Sp. z o.o.  scharakteryzował nowoczesne systemy podwieszeń górnej sieci trakcyjnej. Jak zaznaczył w latach 2013 – 2015 Mabo zrealizowało wspólnie z Akademią Górniczo-Hutniczą z Krakowa, projekt współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w zakresie innowacyjnego systemu podwieszeń górnej sieci trakcyjnej. W rezultacie powstał produkt, który  charakteryzuje się wysokimi  własnościami  sprężystymi, wysoka odpornością korozyjną czy niezawodnością eksploatacją.

Kolejni prelegenci, Borys Nowicki, Menadżer Projektu VISIMIND LTD Sp. z o.o. oraz Rafał Szczęsny, Dyrektor Biura Utrzymania Sieci Dystrybucyjnej PKP ENERGETYKA OBSŁUGA Sp. z o.o. skupili się na opisie metody i korzyściach we wdrożeniach oblotów akwizycyjnych. Scharakteryzowali oni case study zaczynając od oględzin, poprzez raporty, planowanie działań naprawczych, weryfikacje danych, aż po integracje z systemami.

Tematyka panelu drugiego skupiła się na SYSTEMACH ZASILANIA – POPRAWIE JAKOŚCI ZASILANIA ORAZ ZAPOBIEGANIU AWARIOM SIECI TRAKCYJNYCH. Rozpoczął Michał Rink, Sales Manager Poland z HAUFF – TECHNIK GmbH&Co.KG , który w prezentacji „Wodo i gazoszczelne systemy uszczelnień w obiektach elektroenergetycznych” podkreślił między innymi dlaczego należy uszczelniać obiekty elektroenergetyczne.  Prawidłowo wykonane uszczelnienie zabezpiecza bowiem także przed: 

• wylaniem się oleju z fundamentów stacji w przypadku nieszczelnej bądź uszkodzonej misy transformatora,
• promieniowaniem Radonu do wnętrza obiektu, oraz 
• zapewnia obsłudze serwisowej możliwość przeprowadzenia w bezpieczny sposób zleconych zadań.

Program MUZaII i MUZaIII w kontekście realizacji KPK był tematem prezentacji Tomasza Besztaka, Dyrektora Departamentu Kontraktacji Umów Utrzymaniowych PKP ENERGETYKA SA. Prelegent skomentował między innymi cele programu takie jak:  

• umożliwienie zwiększenia przepustowości linii kolejowych (wzmożony ruch pociągów),  
• przystosowania linii do zwiększonych prędkości (160 ÷ 200 km/h),  
• wprowadzenie lokomotyw o większych mocach (rzędu 6 MW),  
• zmniejszenie awaryjności sieci i urządzeń dystrybucyjnych,  
• poprawa parametrów jakościowych energii elektrycznej,  
• spełnienie wymogów zasilania według standardów określonych Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności (TSI) podsystemu „Energia”:  

Natomiast występujący po nim Michał Karczewski, Specjalista ds. jakości energii ASTAT Sp. z o.o. scharakteryzował zagadnienia związane ze wskaźnikami parametrów jakości energii elektrycznej w systemach zasilania podstacji trakcyjnej SN. 

Józef Dąbrowski , Asystent – Zakład Trakcji Elektrycznej z INSTYTUTU ELEKTROTECHNIKI  przekazał istotne zagadnienia dotyczące rekuperacji.  Podkreślił, że rekuperacja energii kinetycznej pojazdu podnosi wartości chwilowe napięć w sieci trakcyjnej niezależnie ot tego czy to jest AC czy DC. Dodał także, że tabor klasyczny eksploatowany na sieciach trakcyjnych równocześnie taborem z rekuperacją na sieć narażany jest na zwiększone prawdopodobieństwo uszkodzeń termicznych oporników rozruchowych zwłaszcza jego ostatniego stopnia. 

Panel trzeci - ENERGIA ELEKTRYCZNA – MAGAZYNOWANIE ENERGII I JEJ DYSTRYBUCJA  |  ENERGIA ELEKTRYCZNA – OBRÓT, DYSTRYBUCJA, POMIAR, ROZLICZANIE, LICZNIKI otworzył Marek Kałas z PKP
PLK dokonując wprowadzenia do tematyki magazynowania energii. Po nim głos zabrał Sławomir Zieliński, Kierownik ds. Rozwoju Rynku ACTE Sp. z o.o. przedstawiając ofertę firmy ELPRESS w zakresie końcówek i złączek kablowych oraz narzędzi do cięcia i zaprasowywania. Natomiast  dr inż. Artur Rojek, Kierownik Zakładu Elektroenergetyki Instytutu Kolejnictwa zanalizował obszar magazynowania energii w systemie  3kV DC.  

Podparcie sieci trakcyjnej 3kV DC za pomocą magazynu energii było tematem prezentacji Krzysztofa Strukowicza, Prezesa Zarządu MY SOFT Sp. z o.o. W ramach swojego wystąpienia przedstawił on MOBI-TRAK, czyli modułowy mobilny magazyn energii. Strukowicz zaznaczył, że pełni on funkcję autonomicznej podstacji trakcyjnej lub kabiny sekcyjnej. Składa się z modułów bateryjnych zapewniających uzyskanie napięcia wyjściowego o parametrach pozwalających na współpracę z siecią trakcyjną w celu poprawy jej parametrów elektrycznych oraz efektywnego jej wykorzystania (rekuperacja). Moduły bateryjne są konfigurowane za pomocą matrycy odłącznikowo-stycznikowej pozwalającej zestawić wymagany układ zasilania Tomasz Besztak z PKP ENERGETYKA SA skupił się na analizie systemu dynamicznej redukcji obciążenia podstacji trakcyjnej, działający z wykorzystaniem zasobnika dużej mocy. Przedstawił także projekty modernizacyjne PKP Energetyka, która w ramach programu modernizacji układów zasilania, MUZA I, wybudowała i zmodernizowała 78 podstacji trakcyjnych na obszarze całego kraju. Natomiast w latach  2018-2023 w ramach programów MUZA II i III, planowana jest budowa i modernizacja kolejnych 147 podstacji trakcyjnych. 

Zalety mikrosieci hybrydowej streścił Krzysztof Bukała, Inżynier Produktu ETC plus Sp. z o.o. Migracja do topologii mikrosieci hybrydowych przynieść ma szereg korzyści dla inwestorów i użytkowników w tym między innymi zero kosztów przekroczenia mocy przyłączeniowych , zero kosztów generacji mocy biernej oraz zero niepotrzebnych kosztów inwestycji w sieci operatorskie. 

Ostatnie dwie prezentacje wygłosili przedstawiciel PRZEWOZÓW REGIONALNYCH sp. z o.o.(Stefan Banaszkiewicz, Specjalista omówił osiągnięte oszczędności po wprowadzeniu liczników prądu stałego w pojazdach Przewozy Regionalne Sp. z o.o.) oraz PKP CARGO SA (Wojciech Malcherek, Naczelnik Wydziału Zarządzania Energią w Biurze Taboru i Wsparcia Technicznego mówił o zmianie sprzedawcy energii trakcyjnej). 

Ostatni panel przeznaczono na debatę dotyczącą kierunków rozwoju sektora energetycznego na kolei. Moderował ją Marek Kałas, Zastępca Dyrektora Biura Energetyki PKP PLK SA a udział wzięli: 

• Tomasz Besztak, Dyrektor Departamentu Kontraktacji Umów Utrzymaniowych PKP ENERGETYKA SA, 
• Artur Resmer, Członek Zarządu PKP INTERCITY SA,
• Jarosław Klasa, Członek Zarządu PRZEWOZY REGIONALNE Sp. z o.o.,
• Piotr Malepszak, Wiceprezes Zarządu KOLEJE DOLNOŚLĄSKIE SA,
• Andrzej Pietras, Kontroler Działu Audytu Wewnętrznego i Kontroli KOLEJE ŚLĄSKIE Sp. z o.o.,  
• Marcin Wołowicz, Kierownik Działu Techniki „KOLEJE MAZOWIECKIE – KM”, 
• Damian Dratwa, Specjalista ds. Eksploatacji ŁÓDZKA KOLEJ AGLOMERACYJNA Sp z o.o.,  
• Paweł Rybak – Inspektor ds. Technicznych SZYBKA KOLEJ MIEJSKA Sp. z o.o.